Skip to main content

Pistlar

tövuteiknað net sem myndar einskonar hnött.
12. mars 2025
Vélþýðingar og þýðingarvélar fyrir íslensku fyrr og nú

Undanfarið hafa orðið miklar framfarir í vélþýðingartækni og nú er svo komið að vélþýðingar geta gagnast mörgum sem vilja þýða texta á ýmsum sviðum úr íslensku á önnur mál eða úr öðrum málum á íslensku. Þetta á ekki síst við um ferðamenn eða þá sem vilja átta sig á efni vefsíðna á tungumálum sem þeir tala ekki, en líka um þýðendur sem geta í sumum tilvikum notað tæknina sér til aðstoðar í störfum sínum. Vélþýðingar eru þó ekki nýjar af nálinni. Um 70 ár eru síðan fyrstu vélþýðingarkerfin voru skrifuð og um 45 ár síðan fyrstu skrefin voru tekin að smíði vélþýðingarkerfa fyrir íslensku.

Opið skinnhandrit.
26. febrúar 2025
Hauksbók

Handritin AM 371 4to, AM 544 4to og AM 675 4to eru venjulega talin skrifuð í upphafi fjórtándu aldar og eru samtals 141 blað. Þau hafa verið kölluð einu nafni Hauksbók og eru kennd við Hauk Erlendsson riddara, ríkisráðsmann og lögmann.

Hvítt og grágrænt, ferkantað hús. Fyrir framan grænt gras, fyrir ofan blár himinn skreyttur skýjaslæðum.
21. febrúar 2025
Starfsstöðvar kvaddar – Árnagarður

Starfsmenn Árnastofnunar líta um öxl og segja stuttlega frá þeim starfsstöðvum stofnunarinnar sem hafa nú verið kvaddar fyrir fullt og allt. Í þessum pistli segir Gísli Sigurðsson frá Árnagarði.

Laugavegur 13.
14. febrúar 2025
Starfsstöðvar kvaddar – Laugavegur 13

Starfsmenn Árnastofnunar líta um öxl og segja stuttlega frá þeim starfsstöðvum stofnunarinnar sem hafa nú verið kvaddar fyrir fullt og allt. Í þessum pistli segir Ari Páll Kristinsson frá Laugavegi 13.

Samsett mynd - til vinstri er skúr með haf og himinn í bakgrunni, til hægri er veðurkort sem sýnir rigningaskúrir.
6. febrúar 2025
skúr og skúr og tilbrigði í kyni

Í íslensku eru orðin skúr í merkingunni ‘(stutt) rigningardemba’ og skúr í merkingunni ‘(lítil og einföld) bygging’ samhljóma sem kallað er – þau eru borin eins fram og hafa sömu ritmynd en gjörólíka merkingu.

Efri hluti tvídálka handritasíðu. Á síðunni er rauð kaflafyrirsögn og fallegur, grænn og rauður upphafsstafur, O.
29. janúar 2025
Ferskeytlur Flateyjarbókar

Flateyjarbók er elsta handrit sem geymir rímu en það er Ólafs ríma Haraldssonar. Ríman segir í stuttu máli frá kristniboði Ólafs konungs við upphaf elleftu aldar, falli hans í Stiklastaðabardaga og helgi hans eftir dauðann.

Kort af Íslandi. Fimm punktar eru merktir á kortinu með appelsínugulum pinnum, flestir á Vestfjörðum eða nálægt.
17. desember 2024
Haggahnúkur

Þetta forvitnilega örnefni er að finna í landi Snartartungu í Bitrufirði í Strandasýslu. Hagga-örnefni eru kennd við Högg í fleirtölu og er því um óvenjulega beygingu að ræða.

Hlið innkaupakerru. Fyrir framan hana, úr fókus, má greina vörustæður og fólk í verslun.
3. desember 2024
Kjörbúð

Fyrir 69 árum var efnt til óvenjulegrar samkeppni hér á landi. Fyrir henni stóð Samband íslenskra samvinnufélaga. Þar var almenningi gefinn kostur á leggja til orð, eða mæla með orði, sem hafa mætti um ákveðna nýjung í verslunarháttum hjá Sambandinu: sjálfsafgreiðslubúðir.