Í Trinity College Dublin er lítið íslenskt pappírshandrit (165x107mm) sem ber safnmarkið TCD MS 1036 (áður L.4.16). Í því er uppskrifaður dygðaspegill sem séra Jón Arason í Vatnsfirði þýddi árið 1639 en höfundur hans var þýskur prestur að nafni Lucas Martini. Dygðaspegillinn varð mjög vinsæll í Norður-Evrópu enda þýddur á ótal tungumál og margsinnis prentaður á þýsku. Hann var nokkrum sinnum gefinn út bæði á dönsku og sænsku á 17. og 18. öld en íslenska þýðingin hefur ekki komið út á prenti.

Bakgrunn siðbreytingarinnar á Íslandi er að finna í Danmörku en henni var komið á þar í landi eftir borgarastyrjöld árið 1536. Árið 1537 flúði erkibiskupinn í Niðarósi land og Kristján III. Danakonungur varð æðsti yfirmaður kirkjunnar í hinu gamla Noregsveldi.

Á miðöldum virðist hafa verið algengt að skrifarar sæju einnig um lýsingar (skreytingar) í handritum. Hér verður fjallað um skrifara handritsins AM 226 fol. sem dæmi um slíkt.

Staða mannsins í heiminum er útfærð í athyglisverðri skýringarmynd í íslensku handriti frá um 1225–1250. Myndin sýnir hvernig himinn, jörð, náttúruöflin, maðurinn og eiginleikar hans tengjast saman í eina heild. Hana má finna á baksíðu sjötta blaðs í handritinu GKS 1812 4to. Textinn er á latínu þó að handritið sé íslenskt.