Specimen Islandiæ non barbaræ (Sýnisbók þess að Ísland er ekki barbaraland) er bókmenntasögulegt rit, samið á latínu af Jóni Þorkelssyni (1697–1759) Skálholtsrektor. Markmið þess er að sýna hinum lærða heimi að Íslendingar séu menntuð bókmenntaþjóð. Sigurður Pétursson (1944–2020) þýddi verkið á íslensku en Hjalti Snær Ægisson bjó verkið til útgáfu. Útgáfan er tvímála og henni fylgja...

Fjórða bindið í fræðilegri heildarútgáfu á verkum Hallgríms Péturssonar (1614–1674), Ljóðmæli 4, er komið út hjá Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Það hefur að geyma andlegan kveðskap sem tengist hringrás náttúrunnar, tímaskiptum, svo sem dægra- og árstíðabreytingum, bæði lengri sálma og stök vers, alls 39 talsins. Hér eru morgun- og kvöldsálmar, sálmar við upphaf vetrar og sumars;...

Ljóðmæli 3 er, eins og heiti bókarinnar gefur til kynna, þriðja bindi fræðilegrar heildarútgáfu á verkum Hallgríms Péturssonar (1614-1674). Í henni eru 43 sálmar, þar af 14 biblíusálmar eða ritningartextar í bundnu máli. Þá eru hér iðrunar- og huggunarsálmar, þar á meðal Hugbót sem skáldið orti þegar húsbruni varð í Saurbæ árið 1662. Auk lengri sálma eru nokkrar stökur, trúarlegs efnis. Textarnir...

Á fyrri öldum var mikið af stuttum sögum þýtt á íslensku. Safn slíkra sagna var gefið út af Hugo Gering 1882-3 undir heitinu Íslendzk œventýri. Þar merkir orðið siðbætandi saga með guðrækilegu efni og oft útleggingu. Gering talaði um enskan flokk, 18 æventýri, sem hann lét prenta eftir AM. 624, 4to, frá því um 1500, en í það handrit vantar. Við athugun á handritinu JS. 43, 4to, sem skrifað var í...

Margrét Eggertsdóttir sá um útgáfuna í samstarfi við Forlagið.

Fyrningar Ritgerðir um bókmenntir fyrri alda er greinasafn eftir Véstein Ólasonar sem inniheldur tuttugu og tvær ritgerðir á íslensku, ensku og norsku sem birtust frá 1969 til 2019. Þetta eru greinar um fornan kveðskap, greinar um fornsögur og loks greinar um Snorra Sturluson og verk sem honum hafa verið eignuð. Höfundur kenndi íslenskar bókmenntir við Háskóla Íslands, háskóla á Norðurlöndum og...

Í fyrsta hluta er spurt hvernig lögsögumenn hafi tekið ritmenningunni, sem ætla má að hafi grafið undan valdastöðu þeirra, og hvernig bókmenntalegur sjóndeildarhringur menntamanns úr röðum Sturlunga, Ólafs Þórðarsonar hvítaskálds, hafi litið út um miðja 13. öld. Í öðrum hluta er fjallað um persónur, ættir og atburði Austfirðingasagna í ljósi þeirrar hugmyndar að þeir sem rituðu sögurnar hafi...

Orð og tunga er ritrýnt tímarit um mál og málnotkun og kemur út einu sinni á ári. Helga Hilmisdóttir er ritstjóri tímaritsins. Efnisyfirlit: Formáli ritstjóra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vii Þemagreinar: Ari Páll Kristinsson: Innri breytileiki og málsnið. Athugun á mismunandi textum eins málnotanda . . . 1 Ásta Svavarsdóttir: Málþróun og...

Í verki þessu er fjallað um íslenzkar þýðingar þýzkra almúgabóka. Margar slíkar skemmtisögur voru þýddar eftir þýzkum eða dönskum prentuðum útgáfum á tímabilinu frá siðbreytingu til upplýsingaraldar. Þær voru vinsælt lestrarefni og dreifðust víða í handritum. Flestar þeirra urðu jafnframt rímnaskáldum að yrkisefni og má nefna t.d. að Magnús Jónsson prúði og Hallgrímur Pétursson ortu báðir rímur...

Þessi nýja útgáfa Gyðinga sögu leysir af hólmi útgáfu Guðmundar Þorlákssonar, sem var prentuð í Kaupmannahöfn 1881. Hún er með rækilegum inngangi á samtals 152 blaðsíðum. Í innganginum er í fyrsta lagi nákvæm lýsing á handritum sögunnar, þar sem fjallað er um aldur þeirra og uppruna, skrift og stafsetningu og skyldleika þeirra innbyrðis. Annar kafli inngangs er um höfund sögunnar og aldur hennar,...