Birtist upphaflega í desember 2003.

Í nokkrum örnefnum hérlendis kemur orðliðurinn jól fyrir. Það er þó sjaldnar orðið jól í merkingunni ‘hátíð’ sem hér er um að ræða heldur jóli í merkingunni ‘hvönn, hvannleggur’. Orðið hefur í samsetningunni hvann-jóli orðið njóli. Stundum er ekki vitað um uppruna örnefna með -jól(a). Þessi örnefni verða nú rakin:

Jólaborðin
Klettabríkur eða móbergshella milli Háar og Skiphella í Vestmannaeyjum (Örnefni í Vestmannaeyjum, 55; Landið þitt II,40). Ekki eru kunnar skýringar á nafninu.

Jólaskriða
Skriða sem féll á 2. jóladag á bænum Rauðaskriðu í Aðaldal í S-Þing. fékk þetta nafn.

Jólavallargarður
Örnefni í Skálholti í Árn. en ekki staðfært með vissu. Þetta örnefni kemur fyrir í sögu Brynjólfs biskups Sveinssonar eftir séra Jón Halldórsson, prófast í Hítardal, í sambandi við viðarflutninga á ísum neðan af Eyrarbakka upp að Skálholti um miðja 17. öld. (Sjá Biskupasögur Jóns Halldórssonar I (Sögurit II), bls. 265).
Af þessari frásögn má ráða, að Jólavallargarður hafi verið skammt fyrir neðan kirkjugarðinn, sennilega neðst í túninu, þar sem mýrin endar og þar með ísalög, svo að „hestarnir gátu ei dregið leingur áfram“. Niðri við túnjaðar, skammt fyrir neðan Kringlu sést enn glöggt móta fyrir fornum ferhyrndum garði. Staðarins vegna gæti þetta vel verið Jólavallargarður hinn forni. Forliðurinn Jóla- er hér líklega dreginn af orðinu jóli ‘hvönn’. Þar hefur verið hvannavöllur.

Jólavík
Í landi Keldu í Reykjarfjarðarhr. í N-Ís. Nafnið er þannig til komið, að einhverju sinni á Þorláksmessu fannst mjög mikið rekið þar af kræklingi, sem þótti góð búbót yfir jólin (Jóhann Hjaltason í örnefnaskrá Keldu).

Jólgeirsstaðir
1) Bær í Holtum í Rang. (Landnámabók (1968), 367). Þar var kirkja og jörðin er í byggð skv. máldaga Áskirkju 1491-1518 (Ísl. fornbréfasafn VII, 41). Þeir voru löngu komnir í sand um 1700, skv. Jarðabók Árna Magnússonar og Páls Vídalíns I, 365.
2) Fornbýli við Laxárgljúfur á afrétti Flóa- og Skeiðamanna (Árbók Ferðafélagsins 1996, 171, 202). Væntanlega er mannsnafnið Jólgeir hér í forlið. E. H. Lind taldi að nafn landnámsmannsins í Holtum gæti verið sænskt eða danskt, en bróðir hans er nefndur Ráðormur sem er óþekkt á vesturnorrænu málsvæði. Í fornsænsku var til mannsnafnið Jule og í forndönsku Julkil og Julfrid (Norsk-isländska dopnamn I:650). Forliðurinn í þessum nöfnum er talinn vera úr orðinu ígull (Danmarks gamle personnavne I, 700 og 702).

Jóltorfa
Örnefnið er talið dregið af orðinu jóli ‘hvönn, hvannstilkur’ en ekki er vitað hvar það er (Ásgeir Blöndal Magnússon, Orðsifjabók, 433). [Viðbót: Örnefnið Jóltorfa finnst meðal örnefna á Geirlandi á Síðu.]