Skip to main content
Starfsfólk
Til baka
Guðrún Nordal

Guðrún Nordal

forstöðumaður

Guðrún er forstöðumaður Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum og prófessor við Háskóla Íslands. Forstöðumaður stýrir starfsemi og rekstri stofnunarinnar. Hann ræður starfsmenn stofnunarinnar og er í fyrirsvari fyrir hana.

Rannsóknarsvið Guðrúnar eru íslenskar miðaldabókmenntir, einkum samtímasögur og Íslendingasögur, en einnig dróttkvæði og bókmenntafræði miðalda (Snorra Edda og málfræðiritgerðir). Haustið 2018 kom út bók hennar Skiptidagar. Nesti handa nýrri kynslóð, sem fjallar um þá breytingatíma sem við nú lifum í ljósi íslenskrar menningar og bókmennta allt frá öndverðu og um mikilvægi sköpunarstarfs.

Ritaskrá (IRIS)

Fyrri störf
Námsferill
Rannsóknir
Pistlar
Forstöðumaður frá Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum frá 1. mars 2009. Prófessor við Háskóla Íslands frá 2005, frá 2009 án kennsluskyldu. Áður fræðimaður við Stofnun Árna Magnússonar á Ísland, og lektor við University College London 1990-3.

Guðrún hefur gegnt fjölmörgum trúnaðarstörfum fyrir vísindasamfélagið, heima (t.d. innan Háskóla Íslands) sem erlendis. Hún settist í Vísinda- og tækniráð sem fulltrúi háskólasamfélagsins þegar það var stofnað á árinu 2003, skipuð formaður vísindanefndar ráðsins (endurnýjað umboð 2009 og 2012, í hvort skiptið til þriggja ára í senn) og að auki formaður stjórnar Rannsóknasjóðs og Tækjasjóðs Vísinda- og tækniráðs, og í tækninefnd ráðsins 2006-15. Hlutverk formanns vísindanefndar er að leiða stefnumótunarvinnu fyrir vísindasamfélagið sem birtist reglulega í stefnu Vísinda- og tækniráðs, fylgja stefnunni eftir og afla henni stuðnings. Árið 2011 var ráðist í róttæka greiningu á kerfinu öllu sem birtist í skýrslunni Nýrri sýn árið 2012. Skipuð formaður verkefnishóps um endurskoðun lagaumhverfis Vísinda- og tækniráðs 2018 og löggjöf um stuðningskerfi vísinda og nýsköpunar.

Sat í stjórn Nordforsk, norræna rannsóknarráðsins, 2006-15, og þar af stjórnarformaður 2009-14. Einnig í stjórn European Science Foundation á sama árabili, og í stýrihópi stofnunarinnar 2014-15. Situr frá 2017 í háskólaráði Fróðskaparsetursins í Færeyjum.

Guðrún hefur fjölbreytta reynslu af stefnumótun og stjórnun á vettvangi menningar og lista. Má þar sérstaklega nefna formennsku í stjórn listamannalauna í níu ár (1998-2006). Í Þjóðminjaráði árin 1998-2001 og í fyrstu stjórn Hönnunarsafns Íslands 1999-2005. Formaður landsnefndar um Minni heimsins frá 2012. Síðustu árin hef Guðrún gegnt störfum fyrir Almannaróm, formaður fulltrúaráðs 2014-17 og í stjórn frá 2017, og unnið að framgangi íslenskrar máltækni. Í stýrihópi mennta- og menningarmálaráðuneytis 2016-17 og var afrakstur þeirrar vinnu aðgerðaáætlun um máltækni 2018-22, unnin af þremur sérfræðingum.
1983-8 D. Phil. Oxford University. Christ Church College
1982-3 Ludwig Maximiliens Universität München, Germanistik
1979-82 BA-próf frá Háskóla íslands í íslensku með almenna bókmenntafræði sem aukagrein.
Helstu rannsóknarsvið Guðrúnar eru íslenskar miðaldabókmenntir, einkum samtímasögur og Íslendingasögur, en einnig dróttkvæði og bókmenntafræði miðalda (Snorra Edda og málfræðiritgerðir), textafræði og útgáfur. Niðurstöður hafa verið birtar jafnharðan í ritrýndum fræðibókum og tímaritum á alþjóðlegum vettvangi, og í fyrirlestrum, eins og sjá má í ritaskrá. Tvær fræðibækur hjá viðurkenndum erlendum forlögum, Ethics and action in thirteenth century Iceland (1998, Odense UP) og Tools of Literacy. The Role of Skaldic Verse in Icelandic Textual Culture of the 12th and Centuries (2001 Toronto UP) þar sem íslensk kveðskaparhefð á tólftu og þrettándu öld er sett í samhengi við lærdóm miðalda. Vinnur að rannsókn á hlutverki kveðskapar í lausamálstextum miðalda, ekki síst Íslendingasögum og er með bók í smíðum um það efni.

Eitt meginrannsóknarverkefnið síðustu tuttugu ár hefur fræðileg ritstjórn alþjóðlega útgáfuverkefnisins Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages (útg. Brepols), og þátttaka í skipulagningu og fræðilegri stjórn þess frá upphafi eða frá árinu 1997, en að útgáfunni koma um fjörutíu fræðimenn frá öllum heimshornum. Nú eru komin út fimm bindi af átta, og stutt í að verkið klárist. Í verkefninu hafa starfað fastir starfsmenn síðustu 20 árin. Fræðast má um útgáfuna á heimasíðu hennar: https://skaldic.abdn.ac.uk/db.php.

Fyrri störf

Forstöðumaður frá Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum frá 1. mars 2009. Prófessor við Háskóla Íslands frá 2005, frá 2009 án kennsluskyldu. Áður fræðimaður við Stofnun Árna Magnússonar á Ísland, og lektor við University College London 1990-3.

Guðrún hefur gegnt fjölmörgum trúnaðarstörfum fyrir vísindasamfélagið, heima (t.d. innan Háskóla Íslands) sem erlendis. Hún settist í Vísinda- og tækniráð sem fulltrúi háskólasamfélagsins þegar það var stofnað á árinu 2003, skipuð formaður vísindanefndar ráðsins (endurnýjað umboð 2009 og 2012, í hvort skiptið til þriggja ára í senn) og að auki formaður stjórnar Rannsóknasjóðs og Tækjasjóðs Vísinda- og tækniráðs, og í tækninefnd ráðsins 2006-15. Hlutverk formanns vísindanefndar er að leiða stefnumótunarvinnu fyrir vísindasamfélagið sem birtist reglulega í stefnu Vísinda- og tækniráðs, fylgja stefnunni eftir og afla henni stuðnings. Árið 2011 var ráðist í róttæka greiningu á kerfinu öllu sem birtist í skýrslunni Nýrri sýn árið 2012. Skipuð formaður verkefnishóps um endurskoðun lagaumhverfis Vísinda- og tækniráðs 2018 og löggjöf um stuðningskerfi vísinda og nýsköpunar.

Sat í stjórn Nordforsk, norræna rannsóknarráðsins, 2006-15, og þar af stjórnarformaður 2009-14. Einnig í stjórn European Science Foundation á sama árabili, og í stýrihópi stofnunarinnar 2014-15. Situr frá 2017 í háskólaráði Fróðskaparsetursins í Færeyjum.

Guðrún hefur fjölbreytta reynslu af stefnumótun og stjórnun á vettvangi menningar og lista. Má þar sérstaklega nefna formennsku í stjórn listamannalauna í níu ár (1998-2006). Í Þjóðminjaráði árin 1998-2001 og í fyrstu stjórn Hönnunarsafns Íslands 1999-2005. Formaður landsnefndar um Minni heimsins frá 2012. Síðustu árin hef Guðrún gegnt störfum fyrir Almannaróm, formaður fulltrúaráðs 2014-17 og í stjórn frá 2017, og unnið að framgangi íslenskrar máltækni. Í stýrihópi mennta- og menningarmálaráðuneytis 2016-17 og var afrakstur þeirrar vinnu aðgerðaáætlun um máltækni 2018-22, unnin af þremur sérfræðingum.

Námsferill

1983-8 D. Phil. Oxford University. Christ Church College
1982-3 Ludwig Maximiliens Universität München, Germanistik
1979-82 BA-próf frá Háskóla íslands í íslensku með almenna bókmenntafræði sem aukagrein.

Rannsóknir

Helstu rannsóknarsvið Guðrúnar eru íslenskar miðaldabókmenntir, einkum samtímasögur og Íslendingasögur, en einnig dróttkvæði og bókmenntafræði miðalda (Snorra Edda og málfræðiritgerðir), textafræði og útgáfur. Niðurstöður hafa verið birtar jafnharðan í ritrýndum fræðibókum og tímaritum á alþjóðlegum vettvangi, og í fyrirlestrum, eins og sjá má í ritaskrá. Tvær fræðibækur hjá viðurkenndum erlendum forlögum, Ethics and action in thirteenth century Iceland (1998, Odense UP) og Tools of Literacy. The Role of Skaldic Verse in Icelandic Textual Culture of the 12th and Centuries (2001 Toronto UP) þar sem íslensk kveðskaparhefð á tólftu og þrettándu öld er sett í samhengi við lærdóm miðalda. Vinnur að rannsókn á hlutverki kveðskapar í lausamálstextum miðalda, ekki síst Íslendingasögum og er með bók í smíðum um það efni.

Eitt meginrannsóknarverkefnið síðustu tuttugu ár hefur fræðileg ritstjórn alþjóðlega útgáfuverkefnisins Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages (útg. Brepols), og þátttaka í skipulagningu og fræðilegri stjórn þess frá upphafi eða frá árinu 1997, en að útgáfunni koma um fjörutíu fræðimenn frá öllum heimshornum. Nú eru komin út fimm bindi af átta, og stutt í að verkið klárist. Í verkefninu hafa starfað fastir starfsmenn síðustu 20 árin. Fræðast má um útgáfuna á heimasíðu hennar: https://skaldic.abdn.ac.uk/db.php.