Skip to main content
Starfsfólk
Til baka
Guðrún Nordal

Guðrún Nordal

forstöðumaður

Guðrún er forstöðumaður Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum og prófessor við Háskóla Íslands. Forstöðumaður stýrir starfsemi og rekstri stofnunarinnar. Hann ræður starfsmenn stofnunarinnar og er í fyrirsvari fyrir hana.

Rannsóknarsvið Guðrúnar eru íslenskar miðaldabókmenntir, einkum samtímasögur og Íslendingasögur, en einnig dróttkvæði og bókmenntafræði miðalda (Snorra-Edda og málfræðiritgerðir). Haustið 2018 kom út bók hennar Skiptidagar. Nesti handa nýrri kynslóð sem fjallar um þá breytingatíma sem við nú lifum í ljósi íslenskrar menningar og bókmennta allt frá öndverðu og um mikilvægi sköpunarstarfs.

Ritaskrá (IRIS)

Fyrri störf
Námsferill
Rannsóknir
Pistlar
Forstöðumaður Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum frá 1. mars 2009. Prófessor við Háskóla Íslands frá 2005, frá 2009 án kennsluskyldu. Áður fræðimaður við Stofnun Árna Magnússonar á Ísland og lektor við University College London 1990–1993.

Guðrún hefur gegnt fjölmörgum trúnaðarstörfum í íslensku samfélagi og fyrir vísindasamfélagið sérstaklega, bæði heima og erlendis. Hún settist í Vísinda- og tækniráð sem fulltrúi háskólasamfélagsins þegar það var stofnað árið 2003, skipuð formaður vísindanefndar ráðsins (endurnýjað umboð 2009 og 2012, í hvort skiptið til þriggja ára í senn) og að auki formaður stjórnar Rannsóknasjóðs og Tækjasjóðs Vísinda- og tækniráðs, og í tækninefnd ráðsins 2006–2015. Árið 2011 var ráðist í róttæka greiningu á kerfinu öllu sem birtist í skýrslunni Nýrri sýn árið 2012. Skipuð formaður verkefnishóps um endurskoðun lagaumhverfis Vísinda- og tækniráðs 2018 og löggjöf um stuðningskerfi vísinda og nýsköpunar sem skilaði tillögum í skýrslu árið 2020.

Guðrún hefur setið í stjórn Scandinavian-Japan Sasakawa Foundation frá 2024. Situr í stjórn HERA, Humanities in the European Research Area og í stjórn CHANSE rannsóknaráætlunarinnar. Sat í stjórn UNICEF á Íslandi 2017–2023, Nordforsk, norræna rannsóknarráðsins 2006–2015 og þar af stjórnarformaður 2009–2014. Einnig í stjórn European Science Foundation á sama árabili og í stýrihópi stofnunarinnar 2014–2015. Í háskólaráði Fróðskaparsetursins í Færeyjum 2017–2021.

Guðrún hefur fjölbreytta reynslu af stefnumótun og stjórnun á vettvangi menningar og lista. Má þar sérstaklega nefna formennsku í stjórn listamannalauna í níu ár (1998–2006). Í Þjóðminjaráði árin 1998–2001 og í fyrstu stjórn Hönnunarsafns Íslands 1999–2005. Formaður landsnefndar um Minni heimsins frá 2012. Guðrún var formaður fulltrúaráðs Almannaróms 2014–2017 og í stjórn frá 2017–2018 og hefur unnið að framgangi íslenskrar máltækni, t.d. í stýrihópi mennta- og menningarmálaráðuneytis 2016–2017, en afrakstur þeirrar vinnu var aðgerðaáætlun um máltækni 2018–2022, unnin af þremur sérfræðingum. Guðrún er í stjórn Hins íslenzka fornritafélags.

Hún var kjörin félagi í Det norske videnskabsakademien árið 2020, í Gustav Adolf Akademien árið 2010 og í Academia Europeanae árið 2021.
1983–1988. D. Phil. Oxford University. Christ Church College.
1982–1983. Ludwig Maximiliens Universität München, Germanistik.
1979–1982. BA-próf frá Háskóla íslands í íslensku með almenna bókmenntafræði sem aukagrein.
Helstu rannsóknarsvið Guðrúnar eru íslenskar miðaldabókmenntir, einkum samtímasögur og Íslendingasögur, en einnig dróttkvæði, bókmenntafræði miðalda (Snorra-Edda og málfræðiritgerðir) í evrópsku samhengi, kveðskapur síðmiðalda, textafræði og útgáfur. Niðurstöður hafa verið birtar jafnharðan í ritrýndum fræðibókum og tímaritum á alþjóðlegum vettvangi og í fyrirlestrum, eins og sjá má í ritaskrá. Tvær fræðibækur hjá viðurkenndum erlendum forlögum, Ethics and action in thirteenth century Iceland (1998, Odense UP) og Tools of Literacy. The Role of Skaldic Verse in Icelandic Textual Culture of the 12th and Centuries (2001 Toronto UP) þar sem íslensk kveðskaparhefð á tólftu og þrettándu öld er sett í samhengi við lærdóm miðalda. Vinnur að rannsókn á hlutverki kveðskapar í lausamálstextum miðalda, ekki síst Íslendingasögum og er með bók í smíðum um það efni.

Eitt meginrannsóknarverkefni Guðrúnar síðustu tuttugu árin hefur verið fræðileg ritstjórn alþjóðlega útgáfuverkefnisins Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages (útg. Brepols) og þátttaka í skipulagningu og fræðilegri stjórn þess frá upphafi, eða frá árinu 1997, en að útgáfunni koma um fjörutíu fræðimenn frá öllum heimshornum. Nú eru komin út sex bindi af átta og stutt í að verkið klárist. Í verkefninu hafa starfað fastir starfsmenn síðustu tuttugu árin. Fræðast má um útgáfuna á heimasíðu hennar: https://skaldic.abdn.ac.uk/db.php.

Árið 2018 kom út bók Guðrúnar Skiptidagar. Nesti handa nýrri kynslóð
(Mál og menning).

Fyrri störf

Forstöðumaður Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum frá 1. mars 2009. Prófessor við Háskóla Íslands frá 2005, frá 2009 án kennsluskyldu. Áður fræðimaður við Stofnun Árna Magnússonar á Ísland og lektor við University College London 1990–1993.

Guðrún hefur gegnt fjölmörgum trúnaðarstörfum í íslensku samfélagi og fyrir vísindasamfélagið sérstaklega, bæði heima og erlendis. Hún settist í Vísinda- og tækniráð sem fulltrúi háskólasamfélagsins þegar það var stofnað árið 2003, skipuð formaður vísindanefndar ráðsins (endurnýjað umboð 2009 og 2012, í hvort skiptið til þriggja ára í senn) og að auki formaður stjórnar Rannsóknasjóðs og Tækjasjóðs Vísinda- og tækniráðs, og í tækninefnd ráðsins 2006–2015. Árið 2011 var ráðist í róttæka greiningu á kerfinu öllu sem birtist í skýrslunni Nýrri sýn árið 2012. Skipuð formaður verkefnishóps um endurskoðun lagaumhverfis Vísinda- og tækniráðs 2018 og löggjöf um stuðningskerfi vísinda og nýsköpunar sem skilaði tillögum í skýrslu árið 2020.

Guðrún hefur setið í stjórn Scandinavian-Japan Sasakawa Foundation frá 2024. Situr í stjórn HERA, Humanities in the European Research Area og í stjórn CHANSE rannsóknaráætlunarinnar. Sat í stjórn UNICEF á Íslandi 2017–2023, Nordforsk, norræna rannsóknarráðsins 2006–2015 og þar af stjórnarformaður 2009–2014. Einnig í stjórn European Science Foundation á sama árabili og í stýrihópi stofnunarinnar 2014–2015. Í háskólaráði Fróðskaparsetursins í Færeyjum 2017–2021.

Guðrún hefur fjölbreytta reynslu af stefnumótun og stjórnun á vettvangi menningar og lista. Má þar sérstaklega nefna formennsku í stjórn listamannalauna í níu ár (1998–2006). Í Þjóðminjaráði árin 1998–2001 og í fyrstu stjórn Hönnunarsafns Íslands 1999–2005. Formaður landsnefndar um Minni heimsins frá 2012. Guðrún var formaður fulltrúaráðs Almannaróms 2014–2017 og í stjórn frá 2017–2018 og hefur unnið að framgangi íslenskrar máltækni, t.d. í stýrihópi mennta- og menningarmálaráðuneytis 2016–2017, en afrakstur þeirrar vinnu var aðgerðaáætlun um máltækni 2018–2022, unnin af þremur sérfræðingum. Guðrún er í stjórn Hins íslenzka fornritafélags.

Hún var kjörin félagi í Det norske videnskabsakademien árið 2020, í Gustav Adolf Akademien árið 2010 og í Academia Europeanae árið 2021.

Námsferill

1983–1988. D. Phil. Oxford University. Christ Church College.
1982–1983. Ludwig Maximiliens Universität München, Germanistik.
1979–1982. BA-próf frá Háskóla íslands í íslensku með almenna bókmenntafræði sem aukagrein.

Rannsóknir

Helstu rannsóknarsvið Guðrúnar eru íslenskar miðaldabókmenntir, einkum samtímasögur og Íslendingasögur, en einnig dróttkvæði, bókmenntafræði miðalda (Snorra-Edda og málfræðiritgerðir) í evrópsku samhengi, kveðskapur síðmiðalda, textafræði og útgáfur. Niðurstöður hafa verið birtar jafnharðan í ritrýndum fræðibókum og tímaritum á alþjóðlegum vettvangi og í fyrirlestrum, eins og sjá má í ritaskrá. Tvær fræðibækur hjá viðurkenndum erlendum forlögum, Ethics and action in thirteenth century Iceland (1998, Odense UP) og Tools of Literacy. The Role of Skaldic Verse in Icelandic Textual Culture of the 12th and Centuries (2001 Toronto UP) þar sem íslensk kveðskaparhefð á tólftu og þrettándu öld er sett í samhengi við lærdóm miðalda. Vinnur að rannsókn á hlutverki kveðskapar í lausamálstextum miðalda, ekki síst Íslendingasögum og er með bók í smíðum um það efni.

Eitt meginrannsóknarverkefni Guðrúnar síðustu tuttugu árin hefur verið fræðileg ritstjórn alþjóðlega útgáfuverkefnisins Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages (útg. Brepols) og þátttaka í skipulagningu og fræðilegri stjórn þess frá upphafi, eða frá árinu 1997, en að útgáfunni koma um fjörutíu fræðimenn frá öllum heimshornum. Nú eru komin út sex bindi af átta og stutt í að verkið klárist. Í verkefninu hafa starfað fastir starfsmenn síðustu tuttugu árin. Fræðast má um útgáfuna á heimasíðu hennar: https://skaldic.abdn.ac.uk/db.php.

Árið 2018 kom út bók Guðrúnar Skiptidagar. Nesti handa nýrri kynslóð
(Mál og menning).