Samkvæmt 9. gr. laga nr. 40 frá 2006 um Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum og síðar 6. gr. laga nr. 61 frá 2011 um stöðu íslenskrar tungu og íslensks táknmáls er eitt af verkefnum Íslenskrar málnefndar að álykta árlega um stöðu íslenskrar tungu. Málnefndin sendir nú í sjötta sinn frá sér umbeðna ályktun.

Að þessu sinni beinir Íslensk málnefnd sjónum sínum sérstaklega að íslensku sem öðru máli og þá einkum og sér í lagi að börnum af erlendum uppruna og skólastarfi. Á undanförnum árum hefur fjöldi fólks af erlendum uppruna flust til Íslands. Að sama skapi hefur fjöldi barna með innflytjendabakgrunn margfaldast á örfáum árum. Það er ljóst að skólakerfið allt stendur frammi fyrir miklum áskorunum næstu árin og áratugina. Þar sem innflytjendasaga okkar er stutt höfum við tækifæri til að nýta okkur reynslu annarra þjóða og niðurstöður fjölmargra erlendra rannsókna á aðlögun innflytjenda og námsárangri og námsfærni tvítyngdra barna. Sterk staða í móðurmáli er talin leiða til sterkrar stöðu í lestri og ritun í seinna máli sem er forsenda þess að nemendur með annað móðurmál geti tileinkað sér námsefni skólanna. Tölur sýna að börn með erlendan bakgrunn fara síður í framhaldsskóla en innfæddir jafnaldrar þeirra og það er mikið áhyggjuefni.

Í ályktuninni er stöðunni lýst eins og Íslensk málnefnd telur hana vera í dag. Eftir það er fjallað um það hverjar framtíðarhorfurnar eru ef ekkert verður að gert en í lokakaflanum eru settar fram hugmyndir Íslenskrar málnefndar um hvernig bregðast skuli við.

Ályktun um stöðu íslenskrar tungu 2013 (PDF-skjal, 205 kb)